
De invloed van de zon op de luchtvaart
Onlangs heeft Airbus gemeld dat een van zijn vliegtuigen hinder ondervond door intense zonnestraling. Dit laat zien hoe ruimteweer, dat de omstandigheden in de ruimte en rondom de aarde beïnvloedt, ook risico's met zich meebrengt voor de luchtvaart.
Bij hoge hoogtes, waar vliegtuigen vliegen, zijn ze minder beschermd tegen deze straling. Dit kan leiden tot problemen met de elektronica aan boord. Een bekend fenomeen zijn de zogenaamde Solar Energetic Particles (SEP), die met bijna de snelheid van het licht van de zon komen. Deze deeltjes kunnen storingen veroorzaken in de computers van vliegtuigen.
Risico's en gevolgen
De effecten van deze deeltjes kunnen variëren van kleine storingen tot ernstige problemen. Soms kan een computer een fout maken, waardoor een reset nodig is. In extreme gevallen kunnen elektronische onderdelen volledig falen. Tot nu toe zijn er geen grote incidenten in de luchtvaart gerapporteerd, maar de gevolgen van een grote zonnevlam kunnen de hele luchtvaartsector beïnvloeden.
Bij een zware zonnevlam kunnen communicatie- en navigatiesystemen verstoord raken, vooral bij vluchten over de oceanen en in de poolgebieden. Dit kan leiden tot vertragingen en annuleringen van vluchten.
Oplossingen en vooruitzichten
Hoewel we ruimteweer niet kunnen voorkomen, kunnen we de effecten ervan verminderen. De Europese Ruimtevaartorganisatie (ESA) speelt een belangrijke rol in het monitoren van zonneactiviteit en biedt nuttige informatie aan luchtvaartmaatschappijen. Met tools zoals AVIDOS kunnen ze de stralingsdosis voor vluchten berekenen.
Daarnaast ontwikkelt ESA de Vigil-missie, die in 2031 gelanceerd zal worden. Deze missie zal ons tijdig waarschuwen voor gevaarlijke zonne-evenementen, wat ons helpt om vliegtuigen en andere belangrijke infrastructuur te beschermen.